තවත් ලෝක යුද්දයක් තීන්දුයි.. ට‍්‍රම්ප් අවසන් නියෝගය දෙයි…

හමාස් සංවිධානය එක්සත් ජනපද සාම සැලැස්මක් පිළිගැනීමට අපොහොසත් වුවහොත්  දරුණු විනාශයකට මුහුණ දීමට සිදුවනු ඇතැයි ඇමරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් අවසන් නිවේදනයක් නිකුත් කර තිබේ. ජනාධිපති ට්‍රම්ප් සිය Truth Social පළ කළ සටහනක සඳහන් කර ඇත්තේ, මෙම එකඟතාව ඉරිදා වොෂින්ටන් වේලාවෙන් 18:00 (ග්‍රිනිච් වේලාවෙන් 22:00) වන විට සම්මත විය යුතු බවයි.

ට්‍රම්ප් සහ ඊශ්‍රායල අග්‍රාමාත්‍ය බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු විසින් මේ සතියේ සඳුදා ධවල මන්දිරයේදී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද මෙම කරුණු 20කින් සමන්විත සැලැස්ම යටතේ යෝජනා වී ඇත්තේ:

හමාස් සංවිධානය විසින් රඳවාගෙන සිටින ජීවත්ව සිටින ඊශ්‍රායල ප්‍රාණ ඇපකරුවන් 20 දෙනෙකු සහ මිය ගිය බවට සැලකෙන ප්‍රාණ ඇපකරුවන්ගේ දේහයන් 72 පැයක් ඇතුළත නිදහස් කිරීම.

ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන් රඳවාගෙන සිටින ගාසා වැසියන් සිය ගණනක් හුවමාරු කිරීම.

මෙම අවසන් නිවේදනය පිළිබඳව අදහස් දක්වමින් ට්‍රම්ප් වැඩිදුරටත් කියා සිටියේ, “මෙම අවසාන අවස්ථාවේ එකඟතාවට එළඹීමට නොහැකි වුවහොත්, හමාස්ට එරෙහිව මෙතෙක් කිසිවකු දැක නොමැති ආකාරයේ සියලු දරුණු විනාශයක් පුපුරා යනු ඇත. කෙසේ හෝ මැද පෙරදිගට සාමය ලැබෙනු ඇත,” යනුවෙනි.

අරාබි සහ තුර්කි මැදිහත්කරුවන් මෙම යෝජනාවට ධනාත්මක ප්‍රතිචාරයක් දැක්වීම සඳහා හමාස් සංවිධානයට බලපෑම් කරමින් සිටින බව වාර්තා වේ. කෙසේ වෙතත්, ජ්‍යෙෂ්ඨ හමාස් නායකයෙකු පවසා ඇත්තේ සන්නද්ධ කණ්ඩායම එය ප්‍රතික්ෂේප කිරීමට ඉඩ ඇති බවයි.

මැදිහත්කරුවන් ගාසා තීරයේ සිටින හමාස් හමුදා අංශයේ ප්‍රධානියා සමඟ සම්බන්ධ වී ඇති අතර, ඔහු නව ඇමරිකානු සටන් විරාම සැලැස්මට එකඟ නොවන බවට ඇඟවීමක් කර ඇත.

කෙසේ වෙතත්, කටාර්හි සිටින හමාස්හි දේශපාලන නායකත්වයේ සමහරක් සාමාජිකයින් යම් ගැලපීම් සහිතව සැලැස්ම පිළිගැනීමට විවෘත බවට අදහස් දක්වා ඇති නමුත්, ප්‍රාණ ඇපකරුවන් පිළිබඳව ඔවුන්ට සෘජු බලපෑමක් නොමැති වීම ඔවුන්ගේ බලපෑමට සීමා වී ඇත.

හමාස් සංවිධානයට ඇති තවත් ප්‍රධාන ගැටලුවක් වන්නේ, සටන් විරාමයේ පළමු පැය 72 ඇතුළත සියලුම ප්‍රාණ ඇපකරුවන් භාර දීම සැලැස්මෙන් ඉල්ලා සිටීමයි. එය හමාස් සතුව ඇති එකම කේවල් කිරීමේ සාධකය ඉවත් කිරීමට හේතුවක් වීමයි.

වර්තමානයේ පලස්තීන භූමියේ ප්‍රාණ ඇපකරුවන් 48 දෙනෙකු තවමත් රඳවාගෙන සිටින බවට විශ්වාස කෙරෙන අතර, ඉන් 20 දෙනෙකු පමණක් ජීවත්ව සිටින බවට සැලකේ.

සාම සැලැස්මට අනුව, හමාස් සංවිධානයට ගාසා තීරය පාලනය කිරීමේ කිසිදු භූමිකාවක් නොලැබෙන අතර, අවසානයේදී පලස්තීන රාජ්‍යයක් සඳහා දොරටු විවෘත වේ.

කෙසේ වෙතත්, නෙතන්යාහු පසුව ප්‍රකාශ කළේ, මෙම නිවේදනයෙන් කෙටි කලකට පසු වීඩියෝ ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින්, පලස්තීන රාජ්‍යයකට තමාගේ ඇති දිගුකාලීන විරෝධය නැවත තහවුරු කරන බවයි. “එය ගිවිසුමේ ලියා නැත. අපි පලස්තීන රාජ්‍යයකට දැඩි ලෙස විරුද්ධ වන බව කීවෙමු,” ඔහු සඳහන් කළේය.

සැලැස්ම පිළිගත් පසු සම්පූර්ණ ආධාර වහාම ගාසා තීරයට යවනු ලබන බවට එහි සඳහන් වේ. තවද, ගාසා තීරයේ අනාගත පාලනය සඳහා වන සැලැස්ම අනුව, “Board of Peace” ලෙස නම් කරන ලද ජාත්‍යන්තර සංක්‍රාන්ති ආයතනයක අධීක්ෂණය යටතේ “තාක්ෂණික, අපක්ෂපාතී පලස්තීන කමිටුවක්” තාවකාලිකව පාලනය කරනු ඇති අතර, එහි ප්‍රධානියා ලෙස ට්‍රම්ප් කටයුතු කරනු ඇත.

යුරෝපීය සහ මැද පෙරදිග නායකයින් මෙම යෝජනාව පිළිගෙන ඇති අතර, ඊශ්‍රායල අත්පත් කරගත් බටහිර ඉවුරේ කොටස් පාලනය කරන පලස්තීන අධිකාරිය ඇමරිකානු ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රයත්න අවංක සහ අධිෂ්ඨාන සහගත ලෙස හඳුන්වා ඇත.

හමාස් සංවිධානය සැලැස්මකට එකඟ නොවන්නේ නම්, ඊශ්‍රායලයට හමාස් තර්ජනය විනාශ කිරීමේ කාර්යය අවසන් කිරීමට ඇමරිකානු සහාය හිමිවන බවට ට්‍රම්ප් පවසා තිබේ. නෙතන්යාහු ද කියා සිටියේ, හමාස් සැලැස්ම ප්‍රතික්ෂේප කළහොත් හෝ අනුගමනය නොකළහොත් ඊශ්‍රායලය කාර්යය අවසන් කරන බවයි.

2023 ඔක්තෝබර් 7 වන දින දකුණු ඊශ්‍රායලයට එල්ල වූ හමාස් ප්‍රහාරයට ප්‍රතිචාරයක් ලෙස ඊශ්‍රායල හමුදාව ගාසා තීරයේ මෙහෙයුමක් ආරම්භ කළ අතර, එහිදී පුද්ගලයන් 1,200 ක් පමණ මිය ගොස් 251 දෙනෙකු ප්‍රාණ ඇපයට ගෙන තිබේ.

ගාසා තීරයේ හමාස් පාලනය යටතේ පවතින සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයට අනුව, එතැන් සිට ඊශ්‍රායල ප්‍රහාරවලින් 66,288 දෙනෙකු ජීවිතක්ෂයට පත්ව ඇත.

මෙම සාම සැලැස්ම ඉදිරිපත් කරන්නේ ඊශ්‍රායලය ගාසා සිටි නගරයේ ප්‍රහාරයක් දියත් කරමින් සිටින මොහොතකයි. මේ සතිය මුලදී ඊශ්‍රායල ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයා ප්‍රකාශ කළේ ඊශ්‍රායල හමුදා නගරය වටා “වටලෑම තද කරමින්” සිටින බවයි. ඊශ්‍රායලය පවසන්නේ මෙම ප්‍රහාරයේ අරමුණ ඉතිරි ප්‍රාණ ඇපකරුවන් නිදහස් කර ගැනීම බවයි.

ඊශ්‍රායල ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයා අනතුරු අඟවා ඇත්තේ, හමාස්ට එරෙහි ප්‍රහාරයේදී නගරයේ රැඳී සිටින අය “ත්‍රස්තවාදීන් සහ ත්‍රස්තවාදයට සහාය දක්වන්නන්” ලෙස සලකනු ලබන බවයි. එක්සත් ජාතීන්ගේ ළමා අරමුදලේ (UNICEF) ප්‍රකාශක ජේම්ස් එල්ඩර් සිකුරාදා ප්‍රකාශ කළේ, දකුණු ගාසා තීරයේ ආරක්ෂිත කලාපයක් පිළිබඳ අදහස “විකටයක්” බවයි. “භයානක පුරෝකථනයකින් යුතුව අහසින් බෝම්බ හෙළනු ලැබේ. තාවකාලික නවාතැන් ලෙස නම් කර ඇති පාසල් නිතිපතා සුන්බුන් බවට පත් වේ,” ඔහු පැවසීය.