ඊයේ (03) මධ්යම රාත්රියට ආසන්නයේ නේපාලයේ ජජර්කොට්හි බටහිර ප්රදේශයේ ඇති වූ ප්රබල භූමිකම්පාව හේතුවෙන් අවම වශයෙන් පුද්ගලයින් 128 දෙනෙකු මිය ගොස් විශාල පුද්ගලයින් සංඛ්යාවක් තුවාල ලබා ඇති බව විදෙස් මාධ්ය වාර්තා කරයි.
මෙම ප්රබල භූ කම්පනය ඉන්දියාවේ නවදිල්ලියටත් දැනී තිබුණි. දිල්ලියේ ගොඩානැගිලිද ඊයේ රෑ හෙලවුනේය
නේපාලයේ ජාතික භූ කම්පන මධ්යස්ථානය පැවසුවේ භූ කම්පනය රාත්රී 11.47ට කර්නාලි පළාතේ ජජර්කොට් දිස්ත්රික්ක යේ සිදු වූ බවයි. ජජර්කොට් යනු කත්මණ්ඩු අගනුවරට බටහිර දෙසින් කිලෝමීටර් 500 (සැතපුම් 310) පමණ දුරින් පිහිටා ඇති ජනාවාසයකි.
නේපාලයේ ජාතික භූ කම්පන මධ්යස්ථානය පැවසුවේ භූමිකම්පාව රික්ටර් මාපකයේ 6.4ක් වූ බවය. නමුත් ජර්මානු භූ විද්යා පර්යේෂණ මධ්යස්ථානය පසුව එය රික්ටර් මාපක 5.7 දක්වා පහත හෙලූ අතර එක්සත් ජනපද භූ විද්යා සමීක්ෂණ ආයතනය අනුමාන කළේ භූ කම්පනය රික්ටර් පරිමාණයේ 5.6ක් බවය.
ප්රාදේශීය නිලධාරීන්ට අනුව භූ කම්පනය සිදුවන්නේ 190,000 ක ජනගහනයක් සහිත කඳුකර දිස්ත්රික්කයකය. දුරස්ථ කඳුකරයේ විසිරී ඇති ගම්මානයක් වන ජජර්කෝට් හි භූමිකම්පාව සිද්ධ වූ අපිකේන්ද්රය ආසන්න ප්රදේශයේ සම්බන්ධතා ඇති කර ගැනීමට අද උදෑසන වනතුරුත් බලධාරීන්ට හැකියාවක් ලැබී නැත.
නේපාලයේ ජාතික භූ කම්පන මධ්යස්ථානය පැවසුවේ භූමිකම්පාව රික්ටර් මාපකයේ 6.4ක් වූ බවය. නමුත් ජර්මානු භූ විද්යා පර්යේෂණ මධ්යස්ථානය පසුව එය රික්ටර් මාපක 5.7 දක්වා පහත හෙලූ අතර එක්සත් ජනපද භූ විද්යා සමීක්ෂණ ආයතනය අනුමාන කළේ භූ කම්පනය රික්ටර් පරිමාණයේ 5.6ක් බවය.
ප්රාදේශීය නිලධාරීන්ට අනුව භූ කම්පනය සිදුවන්නේ 190,000 ක ජනගහනයක් සහිත කඳුකර දිස්ත්රික්කයකය. දුරස්ථ කඳුකරයේ විසිරී ඇති ගම්මානයක් වන ජජර්කෝට් හි භූමිකම්පාව සිද්ධ වූ අපිකේන්ද්රය ආසන්න ප්රදේශයේ සම්බන්ධතා ඇති කර ගැනීමට අද උදෑසන වනතුරුත් බලධාරීන්ට හැකියාවක් ලැබී නැත.
ජජර්කෝට් ප්රාදේශීය නිලධාරි හරිෂ් චන්ද්ර ශර්මා පවසා ඇත්තේ ඔහුගේ දිස්ත්රික්කයේ අවම වශයෙන් පුද්ගලයින් 34 දෙනෙකු මිය ගොස් ඇති බවය. අසල්වැසි රුකුම් බටහිර දිස්ත්රික්කයේ අවම වශයෙන් මරණ 35 ක් වාර්තා වී ඇති බව පොලිසිය පවසයි.
“ගලවාගැනීමේ සහ සෝදිසි කණ්ඩායම්වලට භූමිකම්පාව හේතුවෙන් විපතට පත් ප්රදේශවලට ළඟා වීමට වියළි නායයෑම්වලින් අවහිර වූ මාර්ග පාදා ගත යුතු බව ද රුකුම් බටහිර දිස්ත්රික්කයේ පොලිස් ප්රකාශකයෙක් රොයිටර් වෙත පවසා තිබිණි.
කෙසේ වෙතත් අප සිතනවාට වඩා මේ භූ කම්පනය මහා විනාශයක් සිදුකර ඇති බව පුරෝකථනය කළ හැකිය. භූ කම්පනයේ අපකේන්ද්රය පිහිටි රමිදණ්ඩ් වෙත තවමත් කිසවෙක් ළඟා වී නොමැත.
“ගලවාගැනීමේ සහ සෝදිසි කණ්ඩායම්වලට භූමිකම්පාව හේතුවෙන් විපතට පත් ප්රදේශවලට ළඟා වීමට වියළි නායයෑම්වලින් අවහිර වූ මාර්ග පාදා ගත යුතු බව ද රුකුම් බටහිර දිස්ත්රික්කයේ පොලිස් ප්රකාශකයෙක් රොයිටර් වෙත පවසා තිබිණි.
කෙසේ වෙතත් අප සිතනවාට වඩා මේ භූ කම්පනය මහා විනාශයක් සිදුකර ඇති බව පුරෝකථනය කළ හැකිය. භූ කම්පනයේ අපකේන්ද්රය පිහිටි රමිදණ්ඩ් වෙත තවමත් කිසවෙක් ළඟා වී නොමැත.
ජජර්කොට් දිස්ත්රික් නිලධාරි සුරේෂ් සුනාර් දුරකථනයෙන් රොයිටර් වෙත පවසා ඇත්තේ තවමත් විනාශයේ විස්තර එකතු කරමින් සිටින බවය. සීතල රාත්රියේ දුර බැහැර ප්රදේශවල තොරතුරු ලබා ගත නොහැකි වූ බව ඔහු ප්රකාශ කර තිබිණි.
“නිවාස කඩා වැටිලා… ජීවිත බේරා ගත්ත මිනිසුන් තම නිවෙස්වලින් පිටතට දිව ඇවිත් තිබුණා. මම භීතියට පත් ඒ මිනිස් සමූහයා අතරේ ඉන්නවා. අපි අලාභහානි පිළිබඳ විස්තර සෙවීමට උත්සාහ කරනවා…” පොලිස් නිලධාරි සන්තෝෂ් රොකා දුරකථනයෙන් රොයිටර් වෙත පවසා තිබුණේය.
2015 වසරේ නේපාලයේ භූමිකම්පා දෙකකින් පුද්ගලයන් 9,000ක් පමණ මිය ගියහ. මුළු කත්මන්ඩු නගරයත්, ශතවර්ෂ ගණනාවක් පැරණි විහාරස්ථාන සහ අනෙකුත් ඓතිහාසික ස්ථාන සුන්බුන් බවට පත් විය. නිවාස ලක්ෂ ගණනක් විනාශ වී, ආර්ථිකයට ඩොලර් බිලියන 6 ක විනාශයක් සිදුවිය.
“නිවාස කඩා වැටිලා… ජීවිත බේරා ගත්ත මිනිසුන් තම නිවෙස්වලින් පිටතට දිව ඇවිත් තිබුණා. මම භීතියට පත් ඒ මිනිස් සමූහයා අතරේ ඉන්නවා. අපි අලාභහානි පිළිබඳ විස්තර සෙවීමට උත්සාහ කරනවා…” පොලිස් නිලධාරි සන්තෝෂ් රොකා දුරකථනයෙන් රොයිටර් වෙත පවසා තිබුණේය.
2015 වසරේ නේපාලයේ භූමිකම්පා දෙකකින් පුද්ගලයන් 9,000ක් පමණ මිය ගියහ. මුළු කත්මන්ඩු නගරයත්, ශතවර්ෂ ගණනාවක් පැරණි විහාරස්ථාන සහ අනෙකුත් ඓතිහාසික ස්ථාන සුන්බුන් බවට පත් විය. නිවාස ලක්ෂ ගණනක් විනාශ වී, ආර්ථිකයට ඩොලර් බිලියන 6 ක විනාශයක් සිදුවිය.